Văn Hoá Tích Cực

Tích cực hay tiêu cực là hai hướng, hai thái độ, hai tính cách, hai gam mầu khác nhau mà người ta chọn cho mình trong sinh hoạt cuộc sống từ tư duy, thao thức, ước mơ đến cử chỉ, hành động.

Cùng một vấn đề, người chọn hướng tích cực sẽ mở ra thông thoáng, bung ra xa rộng, trong khi người đứng về phía tiêu cực sẽ đóng khoá, thắt chặt. Cùng một sự kiện, người có thái độ tích cực sẽ đón nhận nhẹ nhàng, đơn sơ, dễ dàng, đang khi tiêu cực nhận chìm, nhấn sâu, làm cho gay go, khúc mắc. Cùng một hoàn cảnh, người mang tính cách tích cực sẽ cởi mở, lạc quan, khác người tiêu cực bi quan, ngần ngại. Trước cùng một con người, với cùng tương quan, người chọn sắc thái tích cực sẽ niềm nở, ân cần, chân thành, cảm thông, cộng tác, trái lại, người chọn gam tiêu cực lại ngờ vực, nghi nan, chần chừ, thu mình dè dặt, phê phán. Những khác biệt trên làm cho hai bên tích cực và tiêu cực không thể đi chung đường, về chung hướng, vì không cùng mẫu số chung.

Trong cuộc sống, người tích cực luôn vượt trội, vì tự thân, tích cực đã là bệ phóng với xác xuất thành công cao. Tích cực đem lại cơ hội thuận tiện, tốt đẹp cho các tương quan, đồng thời là thửa đất mầu mỡ cho hạt giống may mắn nẩy mầm. Khác với người tiêu cực có khuynh hướng nhìn đời bằng mắt kiếng xám đen, đánh giá mọi việc bằng thước đo chi li, tính toán, nhận định mọi người bằng “bới lông tìm vết”, và thường quan tâm đến những khuyết điểm, lỗi lầm của người khác, người tích cực nhìn xa thấy rộng, nhân nghĩa, tử tế và cao thượng, bao dung.

Cũng chính vì thế mà người tiêu cực không bao giờ hài lòng về cuộc đời, với

người đời và sự đời. Họ cũng khó hài lòng với chính mình, vì chung quanh xem ra chẳng có ai, chẳng sự gì mang đến cho họ niềm vui và tin tưởng.

Quả thực, sống với người tiêu cực, ta khó có thể thăng tiến, vì “nhất cử nhất động” đều bị phê bình, chỉ trích, và điều này làm ta mất tinh thần, nhụt nhuệ khí. Ở gần người tiêu cực, sáng kiến của ta khó có cơ may thực hiện, phát huy, vì thường bị bóp chết từ trong trứng nước, do ý kiến “bàn ra, chủ bại” của họ. Hợp tác với người tiêu cực, ta không dễ vượt qua những thách đố, vì trước khi đối mặt với khó khăn, thử thách, ta đã nao núng trước những bế tắc do họ bầy ra. Chia sẻ với người tiêu cực, tiên thiên ta sẽ nhận từ họ lời khuyên nên bỏ cuộc, đầu hàng. Và như thế, đời sẽ chỉ còn là một bi kịch, một ao nước tù ngầu đục, và một trời vô vọng, giông bão.

Sở dĩ cuộc sống ngày càng trở nên nặng nề, khó cam, nhiều áp lực là vì cuộc đời ngày càng bị tô đen, làm tối bởi những người tiêu cực. Tuy không làm tổn thương thân xác ai, nhưng tính tiêu cực của họ làm sa sút tinh thần, băng hoại nhiệt huyết của những con người thiện chí, nhưng tài năng còn non trẻ đang chập chững vào đời, bởi đang khi cần được tích cực nâng đỡ, tích cực phát huy bằng tất cả những gì tích cực thì vô phúc chạm mặt với những tiêu cực nghiệt ngã.

Ngoài ra, tiêu cực còn lấy đi cơ hội đổi mới, cải thiện nơi những con người đang cố đứng lên, tìm dường về từ thất bại, lầm lỗi. Hơn ai hết, những con người này, vì mong manh, dễ vỡ do bị tổn thương trầm trọng sẽ nhiều lần cần những đầu óc tích cực, những trái tim tích cực, những bàn tay tích cực để có thể vượt qua khó khăn, thách đố lắm lúc tưởng như vượt sức người có hạn.

Sau cùng, tinh thần tích cực còn là hành vi nhân ái của con người vị tha, bác ái, khi biết nhìn vào những điểm son, điều tốt, việc làm cao quý, và những giá trị được che giấu nhưng không thể bỏ quên của người khác, thay vì xét nét, tìm tòi, đào bới những khuyết điểm, tội lụy của họ. Chọn lựa tích cực cũng còn là nét đẹp của tâm hồn cao thượng khi biết ưu tiên làm nổi bật những đức tính đáng yêu, những việc làm đáng quý của người chung quanh, mà không nhỏ nhen lên án những vết nám nhỏ nhoi, không nhỏ mọn soi bói những thiếu sót nhỏ nhặt.

Tóm lại, văn hoá tích cực là văn hoá xây dựng, vun trồng, ở đó tất cả mọi người được thăng tiến. Nhờ văn hoá này mà nhiều phận người tưởng bèo bọt giạt trôi đã an bình về bến ; nhiều kiếp sống tưởng đánh mất ngày mai đã vươn xa, đi tới ; nhiều số phận tưởng chìm sâu tuyệt vọng đã đứng lên, trỗi dậy ; nhiều con người tưởng đã chẳng còn gì nay tìm lại tất cả.

Và mãi mãi, cuộc sống cần tinh thần tích cực, hướng đi tích cực, tư duy tích cực, chọn lựa tích cực, hành động tích cực của những con người tích cực.

Jorathe Nắng Tím

VĂN HOÁ DỄ THƯƠNG

“Dễ thương” là hạnh phúc lớn nhất của người được yêu và đang yêu, vì chỉ người biết mình được yêu rất nhiều mới biết mình dễ thương, và chỉ người đang yêu rất nhiều mới hiểu giá trị vời vợi của hạnh phúc “dễ thương” với mọi người.

Vì thế khi say nắng, có mấy tình nhân, nhân tình đã không dễ thương với nhau ? Và khi nồng nàn, cháy bỏng, chẳng đôi lứa nào đã hạnh phúc bên nhau mà thiếu lửa “dễ thương”.

Qủa thực, cái làm cho chúng ta dễ thương không phải là danh phận, chức quyền, của cải, vị thế xã hội, ngược lại, chính những cái vừa kể lại là nguyên nhân làm chúng ta trở nên “dễ ghét, khó thương”, bởi có chút danh phận thì dễ kiêu căng, lố bịch ; tanh tanh mùi quyền thì dễ phách lối, khinh người ; lờm lợm vinh hoa thì dễ sang chảnh, hợm hĩnh, để rồi “dễ thương” bị cắt xén, loại bỏ không tiếc thương.

Trong đời thường, biết bao người khi gặp lại, ta ngỡ ngàng, hụt hẫng khi nhận ra họ không còn “dễ thương như ngày nào, không còn dễ thương như ngày xưa”, và ở họ, dễ thương chỉ còn là chuyện qúa khứ, kỷ niệm của ngày đó qua rồi, hình ảnh nhạt phai của ngày ấy rất xa xôi, chứ hôm nay thì ôi thôi, “khó thương có hạng, dễ ghét có bằng cấp”. Và như thế, dễ thương chỉ có thể có trong trái tim yêu thương, ở con người biết mình đang được yêu thương.

Bởi trái tim có yêu thương, cái nhìn mới trong sáng dễ thương ; trái tim có chất ngất yêu thương, nụ cười mới tươi thắm dễ thương ; trái tim có chan hoà yêu thương, lời nói mới thân thiện dễ thương ; trái tim có rộn rã yêu thương, thái độ mới dễ thương hào sảng. Bởi có biết mình được yêu thương, tim óc mới rạng rỡ dễ thương, thái độ, cử chỉ mới ân tình dễ thương, và cuộc đời mới dễ thương tuyệt vời.  

Thực ra, không ai sống mà có thể từ chối yêu, hay không để mình được yêu bởi người khác, vì tình yêu tuy ít ai học để thấu đáo, ít ai nghiên cứu để biết phải yêu thế nào, thương làm sao, nhưng không vì thế mà người ta tránh được sức mạnh luôn điều khiển, chi phối, ảnh hưởng trên mọi sinh hoạt đời người của tình yêu, bởi một lý do đơn giản nhưng căn bản, đó là con người được sinh ra từ tình yêu để không ngừng khao khát yêu và được yêu, như đòi hỏi và điều kiện tất yếu để hạnh phúc. Vì thế, dù có tất cả, nắm giữ tất cả, cai quản tất cả, làm nên tất cả, nhưng không yêu và không được yêu, người ta vẫn thấy mình thiếu thốn, khốn nạn, bất hạnh, vô phúc. 

Nếu tình yêu quan trọng và cần thiết cho con người và đời sống đến mức độ không thể thiếu, thì chẳng ai có thể tự cho mình là người không yêu thương ai, và cũng không thể nói : chẳng được thương yêu bởi người nào. Ý nghĩ này qủa “không tưởng”, và là sản phẩm chính hiệu của ảo tưởng và kiêu căng, bởi tất cả mọi người tuy ít nhiều, cách này hay cách khác đều yêu và được yêu. Vấn đề là đã không biết mình yêu và được yêu, hoặc không công bằng, lương thiện nhận mình đang yêu và được yêu.

Vâng, không ai không yêu thương và không được thương yêu, vì tình yêu là quà tặng vĩ đại của Thượng Đế dành cho mọi người, và là kho tàng hạnh phúc tuyệt vời con người toàn quyền sử dụng và có khả năng trao tặng nhau, nên từ khước, chối bỏ tình yêu mình đang có, đang nhận, cũng như nhắm mắt, lạnh lùng làm lơ trước tình yêu mình nên trao dâng và tình yêu mình được nhận lãnh thiết tưởng là hành vi “đánh mất mình” trầm trọng và rất tội nghiệp, đáng thương.

Nhận ra mình “đang yêu và được yêu”, biết mình “đang thương và được thương” không những là điều kiện để sống hạnh phúc, mà còn là lý do để mình “dễ thương với chính mình” là người đang yêu thương, và “dễ thương với mọi người” là những người đang yêu thương mình. Với ý thức tình yêu, chúng ta sẽ  hồn nhiên “dễ thương” với người thấp kém, bé nhỏ, yếu đuối hơn chúng ta, vì tình yêu đích thực mang nặng cảm thương và biết chạnh lòng ; với cảm thức tinh tế của người đang yêu, chúng ta đơn sơ “dễ thương” với những người cần đến mình, vì tình yêu chính danh mang theo lòng tốt, tình nhân loại ; với niềm vui dạt dào của người được yêu thương, chúng ta đằm thắm nhưng qủa cảm “dễ thương” với những người không mấy thiện cảm với mình, vì cây tình yêu qúy hiếm chỉ  cho đời những bông hoa tuyệt đẹp, tuyệt xinh khi được chăm bẵm bằng qủang đại, bao dung ; và với hạnh phúc được mãi mãi yêu thương, chúng ta ân cần “dễ thương” với những người mà một đời “ơn sâu, nghiã nặng”, vì tình yêu đậm đà, sâu lắng niềm tri ân.

Mến chúc bạn luôn gặp trên đường đời những con người dễ thương, vì không gì hạnh phúc hơn được đồng hành với những bạn đường dễ thương. Chung đường bên đôi chân dễ thương của những con người dễ thương, đường đời sẽ bớt mệt nhọc, truân chuyên, chuyện đời sẽ bớt khó khăn, căng thẳng, và việc đời sẽ bớt nặng nề, nhiêu khê.

Nhưng để ước mơ được chắc chắn  thực hiện, tôi với bạn, chúng ta cũng không ngừng cố gắng trở nên những bạn đường dễ thương, những con người dễ thương với tâm tình dễ thương, ngôn từ dễ thương, nụ cười dễ thương, ánh mắt dễ thương, cử chỉ dễ thương, nếp sống dễ thương, và cả một đời dễ thương khi không ngừng ý thức : tôi đang rất yêu và rất được yêu.

Jorathe Nắng Tím