Tin Mừng kể về nhiều
người giầu : có người thanh niên giầu đã “sa sầm nét mặt và buồn rầu bỏ đi” khi nghe Đức Giêsu đề nghị : “Anh chỉ thiếu một điều, là hãy bán đi những
gì anh có mà cho người nghèo, anh sẽ được một kho tàng trên trời” (Mc 10, 21-22) ; có người giầu khi
sống thì “lụa là gấm vóc,
ngày ngày yến tiệc linh đình”, nhưng dửng dưng với người nghèo tên Ladarô “mụn nhọn đầy mình, nằm trước cổng nhà
ông”. Dưới âm phủ,
sau khi chết, người giầu này chỉ dám nài xin : “Lậy tổ phụ Ápraham, xin thương xót con
và sai anh Ladarô nhúng đầu ngón tay vào nước, nhỏ trên lưỡi con cho mát ;
vì ở đây, con bị lửa thiêu đốt khổ lắm !”, nhưng Ápraham trả lời : giữa
thiên đàng và hoả ngục “đã có một vực thẳm
lớn, đến nỗi bên này muốn qua bên các con cũng không được, mà bên đó có qua bên
chúng ta đây cũng không được” (x. Lc 16,19-31) ; có người giầu “nứt tường nứt vách” hớn hở tự nhủ mình : “Hồn ta ơi, mình bây giờ ê hề của cải, dư
xài nhiều năm. Thôi cứ nghỉ ngơi, cứ ăn uống vui chơi cho đã !”. Nhưng Thiên Chúa bảo ông : “Đồ ngốc ! Nội đêm nay, người ta sẽ
đòi lại mạng ngươi, thì những gì ngươi sắm sẵn đó sẽ về tay ai ?” (Lc 12, 19-20) ; cũng có người giầu
tên là Da - Kêu, “đứng đầu những
người thu thuế, và là người giầu có. Ông ta tìm cách để xem cho biết Đức Giêsu
là ai, nhưng không được, vì dân chúng lại đông, mà ông ta lại lùn. Ông ta liền
chạy tới phiá trước, leo lên một cây sung để xem Đức Giêsu, vì Người sắp đi qua
đó. Khi Đức Giêsu tới chỗ ấy, thì Người nhìn lên và nói với ông : Này ông
Da - Kêu, xuống mau đi, vì hôm nay tôi phải ở lại nhà ông. Ông vội vàng tụt xuống,
và mừng rỡ đón rước Người” (Lc 19,2-6).
Ông Da - Kêu đã không
giống những người giầu được kể : ông không “sa sầm nét mặt và buồn rầu bỏ đi”, như người thanh niên giầu có sau khi
nghe lời đề nghị của Đức Giêsu, nhưng ông “vội vàng tụt xuống, và mừng rỡ đón rước
Người” vào nhà
mình ; ông không phải xuống hoả ngục vì đã không từ tâm thương xót người
nghèo “mụn nhọt đầy
mình nằm trước cổng nhà ông” như người phú hộ. Trái lại, ông được Đức Giêsu ngước
nhìn lên và nói với ông : “Này ông Da -Kêu, xuống mau đi, vì hôm nay tôi phải ở
lại nhà ông”, và trong bữa
ăn, Đức Giêsu còn nói về ông ta rằng : “Hôm nay, ơn cứu độ đã đến cho nhà này, bởi
người này cũng là con cháu tổ phụ Ápraham. Vì Con Người đến để tìm và cứu những
gì đã mất” (Lc
19,5.9-10) ; ông cũng không như người giầu khác bị chê là “đồ ngốc”, vì không biết nội trong đêm nay, thần
chết sẽ đến lấy mạng, nhưng ông đã thưa với Chúa rằng : “Thưa Ngài, đây phân nửa tài sản của tôi,
tôi cho người nghèo ; và nếu tôi đã chiếm đoạt của ai cái gì, tôi xin đền
gấp bốn” (Lc 19,8).
Cũng là người giầu,
cũng tham ô, hối lộ, “chiếm đoạt” tài sản của thiên hạ cách này cách khác
như chính ông thú nhận (x. Lc 19,8), nhưng Da- Kêu đã hoàn toàn không rơi vào
tình trạng rầu rĩ bỏ đi sau khi gặp Đức Giêsu của người giàu thứ nhất, không
rơi xuống hoả ngục để rồi “bị lửa thiêu đốt khổ lắm” (Lc 16,24) như người giầu thứ hai, cũng
không phải “bất đắc kỳ tử” trong đêm mà không mang theo được xu
teng nào của người giầu thứ ba.
Nhưng tại sao, Da -Kêu
lại may mắn hơn những người giầu này ?
1.
Vì
Da- Kêu muốn tìm biết Đức Giêsu là ai ?
Cả ba người giầu tạm gọi
là “không may mắn” đều đã không muốn tìm biết Đức Giêsu là
ai, ngay cả anh thanh niên giầu có, anh đến hỏi Đức Giêsu cách thức để được sự
sống đời đời và khẳng định những điều kiện Đức Giêsu đưa ra như : “Chớ giết người, chớ ngoại tình, chớ trộm
cắp, chớ làm chứng gian, chớ làm hại ai, chớ làm chứng gian, hãy thờ cha kính mẹ” (Mc 10,19), anh đều có tất cả, khi trả
lời Ngài : “Thưa Thầy, tất cả
những điều đó, tôi đã tuân giữ từ thuở nhỏ” (Mc 10,20). Nhưng anh quên một điều :
Thiên Chúa cần anh tìm biết Ngài, vì chính Thiên Chúa sẽ đổi mới anh, thánh hoá
anh, cứu độ anh, chứ không phải lề luật, nhân đức, bởi Đấng anh phải tìm, chính
là Đức Giêsu, con người Thiên Chúa, chứ không đến hỏi thăm Đức Giêsu để tìm một
bí quyết, một quy tắc, một phương cách, hay khoe khoang công trạng, nhân đức,
vì chỉ một mình Ngài là Đường, Sự Thật, Sự Sống, và Đấng Cứu Độ.
Da - Kêu đã không tìm
ai, tìm sự gì ngoài “tìm xem cho biết
Đức Giêsu là ai” (Lc 19,3), vì
ông khao khát muốn biết rõ Đấng mà nhiều người đang đổ xô đi theo, đang say mê
nghe Ngài giảng dậy, đang nhận được từ Ngài vô số ơn lành hồn xác. Ông được
thúc bách “đi tìm xem cho
biết Ngài là ai”, và chính khi
đi tìm cho biết Ngài là ai, ông đã bước trên con đường có Ngài đang đi tìm ông.
Một hạnh phúc bất ngờ mà ông không thể biết trước, đó là chính Thiên Chúa đi
tìm ông, đến gặp ông khi ông vừa lên đường đi tìm Ngài !
2.
Vì
Da - Kêu đã hiện thực ước muốn đi tìm Thiên Chúa của mình :
Ước muốn đi tìm để “xem cho biết Đức Giêsu là ai”, Da - Kêu đã không chỉ ước mơ xuông, ước
ao để đó, ước muốn chờ thời, nhưng thực hiện ước muốn đó bằng “chạy tới phía trước, leo lên một cây
sung để xem Đức Giêsu, vì Người sắp đi qua đó” (Lc 19,4). Với trí thông minh, và tài
tính toán, ông biết địa điểm nào Chúa sắp đi qua ; với ý chí sắt đá và nhiệt
tình cao độ, ông thoăn thoắt leo nhanh lên cây sung cao, quyết nhìn thấy Ngài.
Ước muốn “đi tìm biết Thiên Chúa là ai” đã thúc bách ông lên đường khi chạy tới
phiá trước. Ông không ngồi lì một chỗ rồi ước mơ, không nằm ở nhà rồi mơ ước,
nhưng bỏ bàn thu thuế, bỏ văn phòng làm việc, bỏ bàn nhậu “1,2, 3 Dzô” để “chạy tới phiá trước”. “Chạy tới phiá trước” diễn tả từ bỏ chỗ đang đứng, ra khỏi nơi
đang ở, rời hẳn tháp ngà đang yên ấm để ra xa, ra sâu, ra vùng ngoại biên lạ lẫm,
nhiều rủi ro, ra với người khác còn xa lạ, chưa quen biết bên ngoài. Hơn thế nữa,
ước muốn ấy còn thôi thúc Da - Kêu hăm hở leo lên cây, nghiã là cố gắng vươn
cao, hướng thượng, nâng tâm hồn và cuộc sống lên một tầm cao xứng đáng.
Vâng, Da - Kêu là người
giầu tội lỗi, như bao người giầu, người nghèo tội lỗi khác, bởi đâu cứ nghèo là
thánh thiện, cứ giầu là tội lỗi. Điểm then chốt ở đây là Đức Giêsu đã gọi : “Da - Kêu, xuống mau đi, vì hôm nay tôi
phải ở lại nhà ông”, trong bỡ ngỡ
ngợp tràn hạnh phúc của một người tội lỗi được Thiên Chúa đích thân đến gặp
trên đường đi tìm Ngài : Đức Giêsu đã dừng lại ngay dưới gốc sung, gọi
đúng tên, và ngỏ ý ở lại nhà Da - Kêu, khi ông ẩn mình trên cành sung cao chiêm
ngắm Ngài. Và còn ngạc nhiên hơn nữa trong niềm vui òa vỡ khi Đức Giêsu tuyên bố :
“Hôm nay ơn cứu độ
đã đến cho nhà này” (Lc 19,9), bởi
chính Thiên Chúa là Mục Tử dong duổi đi tìm con chiên bị lạc mất (x. Lc 15,4-7),
người cha nhân hậu ra đầu ngõ ngóng bóng con trở về (x. Lc 15,20), Đấng Cứu Độ
đến giữa loài người để hiến mạng sống làm giá cứu chuộc mọi người, và mãi
mãi Ngài đợi chờ và đích thân đến gặp “trong ước muốn và ở những bước đầu của
hành trình đi tìm Ngài” của những con
người tội lỗi là chúng ta, như đã gọi tên, đến nhà, ở lại và chúc phúc cho người
giầu Da - Kêu năm xưa ở Giêrikhô.
Jorathe Nắng Tím