Đang trò chuyện
ở nhà một người bạn, tôi nghe tiếng ly chén đổ bể rất lớn trong bếp. Chưa kịp
hoàn hồn thì cùng một lúc cả nhà đồng khởi, nổi lên cao trào đấu tố dữ dội. Chị
vợ trong phòng ngủ thét thanh đổ tội cho anh chồng đang ngồi trong phòng khách : "Bể cái gì rồi hả? Lại anh thôi, làm cái gì cũng hậu đậu, đụng đâu hỏng đó!". Phụ họa cho âm thanh rách màng nhĩ, cô con gái lớn the thé từ phòng tắm : "Chết rồi, ai làm đổ ly nước gừng của con. Bực qúa, để đâu cũng không yên. Mới
nấu chưa kịp uống!". Cậu lớn trong bếp thì gầm gừ nạt nộ : "Tại mày đó!",
cậu út khó chịu phản pháo : "Tại anh để chênh vênh, sát mép bàn, không đổ
mới lạ!". Tại mày tại tao, tại anh, tại em một hồi thì gầm gữ tăng tốc biến
thành hùng hổ, hung dữ và âm lượng từ các phía cứ theo nhau tăng nhanh tạo nên
một cuộc đấu khẩu ồn ào, điên cuồng, gay gắt với đủ ngôn từ chua chát, cay nghiệt
đến thô tục, khó nghe. Căn nhà bỗng trở nên huyên náo, rối bời như cuộc đánh ghen kinh hoàng thường thấy trên mạng.
Bầu khí căng thẳng tưởng như sắp vỡ tung, khi ai cũng gân cổ cho mình có lý và
kịch liệt lên án, định đoạt hình phạt cho người khác. Gia đình thực sự rơi vào
cảnh binh biến, chiến tranh, khi mặt ai cũng đỏ bừng giận dữ, miệng oang oác quát
tháo, đe dọa và tay chân múa may ngang dọc.
Bất ngờ trở thành
người khách bất đắc dĩ, nhân vật gây phiền phức, không nên có mặt, tôi thu mình
chết trân như tượng ở đầu ghế sofa, cúi mặt quan sát trận chiến. Gần hai mươi
phút tranh giành "có lý" trôi qua mà vẫn chưa ngưng cao trào tố khổ,
phân định thắng -thua. Tôi lâm vào tình thế "tiến thoái lưỡng nan",
kiếu từ ra về cũng kẹt, mà ở lại cũng không xong, chỉ còn cách giả vờ có điện
thoại để chạy ra balcon mong được thở một chút không khí trong lành, bình an.
Hôm ấy tôi ra về
với nỗi buồn chiến tranh của cả gia đình người bạn. Không ai đã chào tiễn tôi, vì cả cha mẹ, con cái đều tất
bật lo cãi cọ để giành phần đúng về mình ; cũng không ai nhớ đến sự hiện
diện của một người lạ trong nhà, bởi cả nhà đang mải mê đấu đá thắng thua, hơn
thiệt, đúng sai, vì một cái ly vỡ.
Buồn với nỗi buồn
của gia đình người bạn tự nhiên và vô duyên rơi vào cảnh hỗn loạn, bất hoà, tôi
nhận ra một điều rất nhỏ nhưng rất quan trọng để gìn giữ bình an. Đó là biết nhận
lỗi.
Giả sử hôm ấy,
ai cũng nhận một chút lỗi về mình, thì gia đình bạn tôi chắc sẽ không trở thành
một bãi chiến trường không đến nỗi đẫm máu
nhưng đẫm mồ hôi tức tối. Giả như cậu út
đã nhẹ nhàng nhận lỗi làm bể ly nước gừng
của bà chị vì sơ ý, cậu lớn đứng gần đừng lên án, nhưng tế nhị bênh vực em bằng
nhận mình đã không đẩy chiếc ly vào giữa bàn, và bà chị trong phòng tắm bớt trầm
trọng, ích kỷ một chút, với một lời quảng đại, lạc quan : "Không sao
đâu, để chị nấu lại, cũng tại chị không uống luôn cho rồi trước khi đi tắm" thì đổ vỡ có lớn hơn chiếc ly cũng lập tức được hàn gắn. Và giả như chị vợ không
the thé hồ đồ chụp mũ, kết tội anh chồng vì thành kiến hay vì mượn cơ hội khẳng
định vị thế thượng phong, làm chủ của mình thì chắc chắn sóng gió đã không bất
ngờ ập tới, gia đình đã có một buổi chiều bình an và tôi đã không phải lủi thủi,
len lén chuồn vội về, không lời từ giã, không xiết tay hẹn gặp lại.
Qủa thực, bình
an sẽ chỉ là bánh vẽ, là hình nhiều mầu trên giấy, và chẳng ăn nhậu gì với đời
sống hằng ngày, nếu mỗi người không ý thức bình an là kết qủa của hy sinh nơi
chính mình. Vì thiếu chút hy sinh nhận lỗi ở mỗi người, gia đình bạn tôi đã trở
thành một buổi đấu tố "long trời lở đất". Chỉ thiếu một chút khiêm
tốn nhận lỗi, tổ ấm gia đình bạn tôi đã biến thành hoả ngục, ở đó không ai nghe
ai, không ai nhịn nhường ai, không ai chấp nhận ai, nhất là không ai đã dám nhận
lỗi, ngay cả không có lỗi để chia sớt lỗi lầm cho người mình thương yêu; trái lại,
tất cả đã ăn thua đủ, kèn cựa, sát phạt nhau tới bến chỉ vì muốn giữ cho bằng
được giáo điều : Tôi có lý.
Trong đời thường, người ta ít dám khiêm tốn nhận
lỗi, vì nghĩ khiêm tốn là hèn trước người khác, và nhận lỗi là đi sai một nước
cờ. Thực ra, khiêm tốn là nét đẹp cao thượng hiếm có, đáng trân trọng ở một người, bởi khiêm tốn không dễ,
không đơn giản, vì đòi một trái tim vị tha, một tâm hồn quảng đại, một cái nhìn
xa rộng để có thể cởi mở đón nhận người khác, hy sinh mình cho hạnh phúc của
người khác. Nhận lỗi còn khó hơn rất nhiều, khi đa số hiểu nhận lỗi là yếu thế,
thua cuộc. Nhưng thực ra : nhận lỗi là hành động đáng khâm phục, vì xuất
phát từ lòng can đảm, trung thực, dám nhận mình không đúng, dám chịu trách nhiệm
trước mọi người mà không đổ lỗi, vấy tội cho ai. Người nhận lỗi còn đáng kính, đáng
mến hơn gấp bội, khi qủa cảm nhận về mình thiếu sót của người khác, sai trái của
người chung quanh vì một nhu cầu cấp bách như gỡ cho người khác một bế tắc, cứu
người khác ra khỏi "bàn thua trông thấy", hay để tránh cho người khác
những đổ vỡ không thể hàn gắn và đem lại bình an cho họ.
Ước mong cả nhà
mình mãi luôn bình an, vì ai cũng khiêm
tốn nhanh nhẩu nhận lỗi khi có sự cố ngoài ý muốn, bởi bình an chỉ thực sự có mặt
khi trong nhà không ai đấu khẩu, đấu đá, tranh giành đúng - sai, có
lỗi - vô tội, nhưng cả nhà đều có lỗi, bởi Bình An là hoa trái của tình yêu trách
nhiệm, khi trách nhiệm được san sẻ, chia sớt trong chính những khiếm khuyết, bất
toàn, sai sót của nhau.
Jorathe Nắng Tím
