Cuộc sống là chuỗi dài chọn lựa nên không
chọn lựa là không sống. Cũng có những cuộc sống không chọn lựa; nhưng chính khi
không chọn lựa gì, những cuộc sống ấy đã chọn sống cuộc đời không chọn lựa.
Tôi tin rằng, bạn muốn sống đời bạn, sống đời
của bạn nên vấn đề chọn lựa trở thành chính cuộc sống, gắn bó, gần gũi, triền
miên, cấp bách.
Có những chọn lựa rất quan trọng, nhưng chỉ
chọn một lần trong đời như đi tu, lập gia đình. Có những chọn lựa ít quan trọng
hơn và có thể chọn đi chọn lại nhiều lần như chọn ngành học, chọn nghề nghiệp,
chọn nơi ở, nhà cửa, xe cộ... Bên cạnh đó có những chọn lựa liên lỉ hằng ngày,
hằng giờ, hằng phút: chọn một thái độ.
Thái độ là bộ mặt của cuộc sống. Qua bộ mặt
này, ta gặp gỡ tha nhân, ta đến với người khác. Bộ mặt biểu lộ tình trạng vui
buồn, sung sướng, lo âu, xuề xòa, bẳn gắt, dễ thương của tâm hồn. Và thái độ
rất ít khi phản bội sự thực của con tim, tổng hành dinh của sự sống.
Chọn một thái độ sống, tức là chọn cho đời
sống một hình ảnh, một hướng đi, một mục đích. Thái độ không giản đơn ở bề mặt,
ngoại diện, nhưng là kết quả của những cố gắng, những chọn lựa của trí óc và
qủa tim. Trí óc ấy gắn bó với trái tim để hình thành một thái độ xứng hợp. Thái
độ cao qúy làm cho đời trở thành cao qúy; thái độ làm xàm biến đời thành vô vị.
Bởi qua thái độ, người ta cho điểm giá trị cuộc đời.
Như thế, tình yêu cũng đòi một thái độ. Khi
yêu nhau, thái độ phải khác khi chưa yêu. Bằng chứng là ta đã dành không ít
thời giờ để lo lắng, chăm sóc từng cử chỉ, điệu bộ khi ra mắt người yêu, khi
gần gũi người yêu. Thái độ ấy không thể đi ngược tình yêu ta đang có. Nên nếu
phải đóng kịch, thì thái độ ấy cũng chỉ qua được một vài màn, rồi sẽ tự lộ tẩy,
bị khám phá, lật mặt.
Thái độ trong tình yêu là yêu. Nhưng đó chỉ
là thái độ chung chung chưa chính xác, chưa được gọi đích danh. Phải tìm ra một
thái độ nào đó có khả năng làm nền cho tình yêu đứng vững, có sức mạnh đẩy tình
yêu đi lên, có nghị lực nâng đỡ tình yêu đang đổ vỡ, có độ mặn làm nồng nàn
tình yêu đang nguội lạnh, có chất diệp lục làm xanh lại tình yêu đang héo úa.
Thái độ ấy không thay thế những đòi hỏi của tình yêu nhưng làm nền móng cho
ngôi nhà tình yêu, ngôi nhà lý tưởng mà ai cũng mơ ước.
Tôi không hơn bạn trong tình yêu, bằng chứng
là tôi đã nhiều phen thất điên bát đảo vì tình, lận đận lao đao vì yêu. Chỉ có
Đức Kitô, đấng là Tình Yêu mới là thầy dậy xứng đáng của tình yêu.
Trong suốt cuộc đời và giáo huấn, Đức Kitô
không mệt mỏi loan báo Tin Mừng Tình Yêu. Ngài yêu tha thiết mọi người và kêu
gọi mọi người thương nhau. Ngài biết điều này không dễ, nhưng không phải không
thể thực hiện. Khi chết cho tình yêu, Ngài muốn minh chứng tình của Ngài là
Tình tuyệt đối, không giới hạn, lớn hơn sự chết và thực hiện được. Mục đích của
Ngài là mời gọi chúng ta cùng Ngài thực hiện Tin Mừng Tình Yêu.Để đạt được mục
đích này, qua các môn đệ, Ngài đề nghị chúng ta một thái độ.
Tin Mừng theo Thánh Gioan (13,1-35) kể
lại, thái độ yêu thương phải có mà chính Đức Kitô trước khi lìa trần đã ân cần
căn dặn các môn đệ: thái độ phục vụ nhau trong khiêm tốn. Khi cúi xuống rửa
chân cho từng môn đệ, Đức Kitô muốn các ông động lòng vì thái độ khiêm tốn,
rung cảm vì việc làm phục vụ của Ngài. Nói về yêu thương đã
nhiều, giảng về yêu thương khiông ít; nhưng đợi đến giây phút chót trước khi từ
giã lên đường tử nạn, Đức Kitô mới đặt các ông trước một thái độ phải có để
thực hiện Yêu thương: khiêm tốn phục vụ.
Quả thực, ta có thể nói về yêu thương hằng
giờ, viết về yêu thương từng tập; nhưng yêu thương sẽ chẳng bao giờ nhập cuộc,
cũng sẽ không nhập thể, nhập thế nếu thiếu một thái độ cụ thể như điểm khởi
hành, như bãi đáp cho những cánh trực thăng tình yêu huyền thoại. Tình
yêu có cánh nên thích bay bổng, mênh mông ngoài đời. Bay ngoài đời sẽ thoải
mái, nhẹ nhàng, dễ thở, khoan khoái hơn bay vào đời, bay nhào vào khu dân sinh
nghèo nàn, đáp thẳng giữa đám dân thiếu học, giữa những gia đình nhiều tranh
chấp, đố kỵ. Tình yêu bay bổng vẫn luôn là ước mơ của nhiều người vì tình yêu
ấy có mộng mơ của thơ, có du dương của nhạc, có vần điệu của văn chương. Chính
vì thế, nhiều khi tình yêu chỉ được nói đến, viết đến nhưng lại không được thực
hiện trong cuộc sống.
Cũng như người muốn trở thành thầy dòng chiêm
niệm nhưng lại ngại cầu nguyện, người muốn lái xe nhưng sợ ngồi xe, người thích
làm bác sỹ nhưng không chịu thực tập ở bệnh viện vì sợ bệnh nhân; người ca tụng
tình yêu, người muốn yêu nhưng không bắt đầu bằng chọn một thái độ yêu cũng
giống như thế. Khi không chọn thái độ khiêm tốn phục vụ, tình yêu sẽ mãi là
tình của ánh trăng trên mặt nước, rất thi vị, mộng mơ nhưng sẽ mãi hão huyền,
viển vông, dễ vỡ.
Để tình yêu bám được vào da thịt, ăn sâu
trong lòng đời, lớn lên trong lòng người, sinh hoa kết trái cho đời, nó phải đi
từ khiêm tốn, phục vụ. Đây là bằng chứng hùng hồn và duy nhất để nhận ra ở đâu
có tình yêu; đây là mã số cần thiết để tìm ra địa chỉ của tình yêu. Không thể
có chìa khóa nào khác ngoài chìa khóa “phục vụ, khiêm tốn" để mở
cửa kho tàng tình yêu.
Đức Kitô hiểu rõ, thiếu khiêm tốn tình yêu sẽ
biến thể thành hung hãn, thiếu phục vụ tình yêu sẽ đổi mặt thành độc tài, thống
trị. Khiêm tốn, phục vụ không những là khởi điểm của hành trình tình
yêu, là điều kiện cho hành trình tình yêu đặt chân lên đất người; nó còn
là thước đo mức độ yêu thương, là dưỡng chất nuôi dưỡng tình yêu.
Thái độ ấy, chọn lựa phục vụ, khiêm tốn ấy
không dễ. Nó là cả một hành trình sống, đòi hỏi hy sinh và quên mình. Không dễ
khiêm tốn vì khiêm tốn dễ bị thua người, dễ bị người bắt nạt, “chơi cha”.
Phục vụ lại càng khó vì ai cũng muốn mình được người khác phục vụ, nên phục vụ
ai thường dễ bị xem là nô lệ của người đó. Thái độ ấy còn đòi hỏi một từ bỏ quả
cảm: bỏ mình. Bỏ cha mẹ, gia đình, của cải đã quá khó, nay phải bỏ mình, xem ra
ngao ngán, khó khăn bội phần. Thế nhưng Đức Kitô đã dậy ta như vậy, đã bảo ta phải
có thái độ này khi yêu, dù là yêu ai đi nữa, thái độ khiêm tốn, phục vụ vẫn
là thái độ căn bản, không thể thiếu.
Trong đời sống, với những kinh nghiệm yêu, ta
thấy tình yêu hay lên xuống, trồi sụt. Vì thế, khi thiếu nền tảng vững chắc,
tình yêu sẽ không tránh được có ngày phá rào rong chơi rồi mất dạng. Nền tảng
lôi kéo tình yêu ở lại là phục vụ nhau trong khiêm tốn. Người yêu ta dù bê bối
đến đâu đi nữa, cũng không thể chai đá mãi trước thái độ khiêm tốn phục vụ của
ta. Chính thái độ này sẽ cảm hóa, đánh thức trái tim đang ngủ vùi của họ; vì
yêu ai trong phục vụ là yêu chính họ. Nhận ra mình được yêu thực sự, họ sẽ khám
phá ra hạnh phúc được yêu và tìm ra lý tưởng phải thực hiện là yêu lại hết
mình.
Chiều nay, Đức Kitô ghé nhà bạn. Trước bữa
ăn, bạn thấy Ngài dọn bàn, cẩn thận lau từng đôi đũa, xếp từng chiếc ly. Sau bữa
ăn, Ngài đon đả dành phần rửa chén. Bạn không muốn Ngài làm những việc nhỏ mọn
ấy vì biết Ngài là Thiên Chúa; nhưng Ngài chỉ cười và thì thầm với bạn: “Niềm
vui của Thầy là phục vụ; con có muốn chia sẻ niềm vui yêu thương đó với Thầy
không? “ Tôi nghĩ, bạn khó có thể trả lời không, vì tim bạn đã
tràn đầy Tình yêu Ngài. Tôi cũng muốn được cùng bạn chia sẻ niềm vui ấy.