Rất
nhiều người Công Giáo rơi vào tâm trạng bối rối, không biết phải làm gì và bắt đầu
từ đâu, mặc dù ý thức rất rõ và xác tín rất vững chỗ đứng Kitô hữu của mình. Có
thể vì chưa gặp được ở Giáo Hội bầu khí gia đình, chưa được các Đấng Bậc và anh
em trong gia đình Giáo Hội nhiệt tình đón
nhận và ân cần hướng dẫn, đồng hành; hoặc do những gương mù gương xấu trong Giáo
Hội làm hốt hoảng, hoang mang. Tình trạng này là nguyên nhân gần đưa đến thái độ
bàng quan, lối sống vật vờ, thờ ơ, không tha thiết đến sứ mệnh của người Kitô hữu,
cũng chẳng trăn trở, thao thức, quan tâm đến công việc chung, hay những khó khăn,
thách đố của Giáo Hội trong sứ vụ loan báo Đức Giêsu cho thế giới hôm nay.
Gần
gũi chia sẻ với nhau, chúng ta thương nhau hơn là trách móc, vì hầu hết chúng
ta đều muốn đóng góp xây dựng, mở mang Nước Chúa; đều sẵn sàng hy sinh phục vụ;
đều có khả năng và nhiệt tâm cống hiến cho việc nhà Chúa. Nhưng sở dĩ không có nhiều cơ hội “thi thố”, vì chúng ta
chưa chuẩn bị cho mình hành trang cần thiết, mà thường chỉ được huy động cho từng
công việc riêng lẻ, từng phong trào nhất thời, và chưa được đào tạo để trở thành
những Kitô hữu thực sự trưởng thành có đủ điều kiện, đức tính nhân bản và siêu
nhiên để gánh vác trách nhiệm của người giáo dân trong Giáo Hội.
Trước nhu cầu phải có một hành trang cần thiết, người
viết mạo muội đóng góp một vài suy tư:
Hiến
Chế “Vui Mừng và Hy Vọng” của Công Đồng Vaticanô II minh định và không ngừng xác
quyết: Giáo Hội được mời gọi bằng hết sức lực của mình thực hiện ba đòi hỏi
quan trọng là loan báo Tin Mừng, Cầu Nguyện và Đối Thoại để giật sập những bức
tường ngăn cách con nguời với con người, và con người với Thiên Chúa, bởi trong
chương trình đời đời của Thiên Chúa, toàn thể nhân loại được kêu gọi quy tụ để làm
thành một dân mới của Thiên Chúa (x. Hiến Chế Ánh Sáng Muôn Dân 13), bởi chỉ
trong sự hiệp nhất được chúc phúc này, con người mới thực sự hạnh phúc vì được
chữa lành, nuôi dưỡng, và củng cố ngày thêm vững mạnh.
1.
Loan Báo Tin Mừng:
Đòi
hỏi thứ nhất và quan trọng nhất là loan báo Tin Mừng. Tin Mừng là Đức Giêsu, Ngôi
Lời nhập thể, Đấng “là Đường, Sự Thật và Sự Sống” (Ga 14,6), nên bao lâu Lời Chúa
chưa được loan báo, lắng nghe và đón nhận
như sự sống và ánh sáng của đời mình, bấy lâu chúng ta còn chơi vơi, lạc lõng,
yếu nhược, vì bỏ quên Lời Chúa, không người Kitô hữu nào có thể vững bước trên đường theo Chúa phục vụ anh em.
Ở
đây, chúng ta đừng quên một điều rất quan trọng, đó là người tín hữu không chỉ
loan báo, nhưng đồng thời phải lắng nghe, và đón nhận Lời Thiên Chúa. Bổn phận
loan báo đi đôi với nghiã vụ lắng nghe, đón nhận, vì cả hai đều quan trọng như
nhau. Nhưng loan báo và đón nhân Lời Chúa thế nào?
Thưa,
loan báo và đón nhận Lời Chúa “không như
lời người phàm, nhưng như lời Thiên Chúa, đúng theo bản tính của lời ấy”
(1 Tx 2, 13). Không như lời người phàm, nên khi loan báo cũng như khi lắng
nghe, đón nhận, chúng ta chỉ loan báo và lắng nghe lời nào thuộc về Thiên Chúa,
lời nào của Thiên Chúa, vì “Lời đó tác động nơi anh em là những tín hữu” (1 Tx
2,14), như thánh Phaolô đã khẳng định.
Sở
dĩ chúng ta chỉ quan tâm loan báo và lắng nghe, đón nhận Lời Chúa, vì Lời ấy
ban sự sống đích thực, ban ơn sủng dồi dào, nên khi Lời được loan báo, thì chắc
chắn Lời hằng sống ấy ban sự sống; và khi lắng nghe, đón nhận Lời Thiên Chúa,
nguồn mạch mọi ơn sủng, thì ơn sủng tuôn đổ dồi dào, để chúng ta được thánh hoá,
đổi mới, đón nhận ơn bình an.
Xác
định được điều này, chúng ta không còn sợ hãi, hoang mang khi có người thay vì
giảng lời Chúa như sứ vụ đòi hỏi lại chỉ
nói lời của phàm nhân, bởi chúng ta biết lời nào mình cần quan tâm lắng nghe, và
lời nào không nên để lọt tai, bởi chính Lời Thiên Chúa ban ơn phân định cho những
ai hết lòng yêu mến lắng nghe Lời Ngài.
Nhiều
người trong chúng ta, trong đó có người viết thường chiều theo khuynh hướng “khoán
trắng” việc loan báo Tin Mừng cho các Đấng Bậc, và thanh thản, thụ động giữ đạo
cho riêng mình, làm như đạo là một kho báu phải giữ kín, bảo mật để không phải
chia sẻ cho ai, mà quên rằng sứ vụ quan trọng người tín hữu nhận được khi gia
nhập Giáo Hội là loan báo Tin Mừng, làm chứng Đức Giêsu cho muôn dân, nên bỏ quên
loan báo Tin Mừng chính là không chu toàn sứ vụ đuợc Thiên Chúa trao phó.
2. Cầu
Nguyện:
Đi
đạo không phải đi theo một chủ thuyết, một chương trình, một ý thức hệ, như người
ta đi theo đảng để được là đảng viên, nhưng đi đạo là đi theo một con người Thiên
Chúa, đi theo một Thiên Chúa làm người: Đức Giêsu Kitô. Tin Mừng đã làm chứng điều
này khi Đức Giêsu kêu gọi các môn đệ,
hay bất cứ ai đi theo Ngài, Ngài luôn bảo họ: “Hãy theo tôi!” (Lc
5,27), mà không nói: Hãy theo chương trình của tôi, môn phái của tôi, hay kế hoạch
của tôi.
Điều
này cho chúng ta thấy: Đạo là tương quan tình nghiã giữa mỗi người với Đức Giêsu;
là gặp gỡ thiết thân giữa Thiên Chúa và mỗi con người; là sự hiệp nhất trọn vẹn
của mỗi người trong Đức Giêsu như cành nho
gắn liền với cây nho, như giọt nước hoà
tan trong ly rượu.
Tin
Mừng Gioan ghi lại rất rõ lời Đức Giêsu: “Thầy là cây nho, anh em là cành. Ai ở
lại trong Thầy và Thầy ở lại trong người ấy, thì người ấy sinh nhiều hoa trái,
vì không có Thầy anh em chẳng làm được gì” (Ga 15,5).
Cành
phải gắn liền và hiệp nhất với cây để được sống và sinh hoa trái là hình ảnh Đức
Giêsu dùng để chỉ sự kết hiệp mật thiết giữa người tín hữu và Ngài. Ngài còn nhấn
mạnh “phải ở lại trong Thầy” để khẳng định người tín hữu trọn vẹn thuộc về Ngài khi ở với Ngài, và được
trở thành “chính Ngài”, được “đồng hình đồng dạng với Ngài” khi Ngài ở lại
trong họ, như thánh Phaolô đã viết: “Tôi sống, nhưng không còn là tôi sống, nhưng
là Đức Kitô sống trong tôi” (Gl 2,20), và cầu nguyện chính là phương thế Thiên
Chúa ban cho con người để con người được trực tiếp liên lạc, giao lưu, hiệp thông,
kết hợp mật thiết nên một với Thiên Chúa.
Đức
Giêsu đã làm gương cầu nguyện khi liên lỷ cầu nguyện với Chúa Cha trong mọi tâm
trạng, ở mọi tình huống, bất cứ nơi nào. Ngài cầu nguyện trên núi, dưới thuyền;
cầu nguyện một mình trong đêm khuya, rừng vắng hay công khai, lớn tiếng trước
đám đông ; cầu nguyện lúc vui mừng, phấn khởi và cả khi bị phản bội,
bỏ rơi, ô nhục hấp hối trên Thánh Giá. Ngài dậy các môn đệ cầu nguyện, không chỉ
nội dung mà cả cách cầu nguyện khiêm hạ, kín đáo, không nhiều lời (x. Mt 6,5-13).
Ngài còn lưu ý các môn đệ: “không cầu nguyện, các ông không thể vượt qua
cám dỗ, cũng không chiến thắng được ma qủy (x.Mt 17,21 ; 26,41), nhất
là đảm bảo trăm phần trăm hiệu qủa của cầu nguyện: “Anh em cứ xin thì sẽ được,
cứ tìm thì sẽ thấy, cứ gõ cửa sẽ mở ra. Vì hễ ai xin thì nhận được, ai tìm thì
sẽ thấy, ai gõ cửa thì sẽ mở ra cho. Có người nào trong anh em, khi con mình
xin cái bánh, mà lại cho nó hòn đá? Hoặc nó xin con cá, mà lại cho con rắn? Vậy,
nếu anh em vốn là những kẻ xấu mà còn biết cho con cái mình những của tốt lành,
phương chi Cha anh em, Đấng ngự trên trời, lại không ban những của tốt lành cho
những kẻ kêu xin Người sao?” (Mt 7,7-11).
Cũng
cần lưu ý: ngoài việc cầu nguyện riêng tư, cá nhân, chúng ta cầu nguyện với toàn
thể Giáo Hội bằng sống đời sống bí tích, thực thi các việc đạo đức được Giáo Hội
hướng dẫn, động viên, đặc biệt tham dự Thánh Lễ là đỉnh cao của cầu nguyện.
3. Đối
Thoại:
Trong
Hiến Chế “Vui Mừng và Hy Vọng”, Công Đồng đặc biệt nhấn mạnh sứ vụ Đối Thoại của
người Kitô hữu với mọi người, bởi đối thoại là bước đầu của con đường nhân ái,
là ngưỡng cửa đi vào ngôi nhà bình an của cộng đồng nhân loại. Thiếu đối thoại,
rất nhiều mâu thuẫn phát sinh trong cộng đoàn; không đối thoại, tương quan dễ căng
thẳng trong xã hội; khi đối thoại bị bế tắc, mọi giao lưu, hiệp thông, hiệp nhất
sẽ theo nhau sụp đổ, tan vỡ; từ chối đối
thoại, nhiều oan sai, oan nghiệt sẽ xẩy ra, nhiều hiểu lầm xuất hiện làm rạn nứt
liên đới.
Vì
thế, khả năng đối thoại với mọi người, bất luận họ là ai, dù không đồng quan điểm,
chính kiến là ưu tiên trong việc đào tạo những Kitô hữu trưởng thành, bởi người
Kitô hữu cần ý thức càng hiệp thông với
người chung quanh, họ càng được hiệp nhất với Thiên Chúa, vì Thiên Chúa là
trung tâm hiệp nhất toàn thể nhân loại, và để thực hiện mục tiêu trên, chúng ta
phải bắt đầu bằng đi vào đối thoại với người khác.
Để
đối thoại với tinh thần tìm về hiệp thông, hiệp nhất của Kitô giáo, chúng ta phải
cầu xin ơn Chúa Thánh Thần, Đấng làm phong phú và vững chắc sự hiệp nhất bằng
chính những khác biệt, biến xa lạ thành gần gũi
như đã làm cho nhiều người thuộc các ngôn ngữ khác nhau nghe được các tông
đồ nói tiếng bản xứ của mình, khi các vị rao giảng Đức Giêsu chịu đóng đinh đã
sống lại sau ngày lễ Hiện Xuống. Sách Công Vụ các Tông Đồ kể lại sự kinh
ngạc của những người này, khi họ sửng sốt nói với nhau: “Những người đang nói đó
không phiả là người Galilê cả ư? Thế sao mỗi người chúng ta lại nghe họ nói tiếng
mẹ đẻ của chúng ta? Chúng ta đây, có người là dân Pácthia, Mêđi, Êlam, Mêxôpôtamia,
Giuđê, Cáppađôkia, Pôntô và Axia, có người là dân Phyghia, Pamphilia, Ai Cập và
những vùng Lybia giáp giới Kyrênê; nào là những người từ Rôma đến đây; nào là người
Do Thái cũng như người đạo theo; nào là người đảo Cơrêta hay người Ả Rập, vậy mà
chúng ta đều nghe họ dùng tiếng nói của chúng ta mà loan báo những kỳ công của
Thiên Chúa!” (Cv 2,7-12).
Thực
vậy, nói và lắng nghe không dễ; yêu thương, hiệp thông, hiệp nhất còn ngàn lần
khó hơn, nên ở bước đầu của con đường yêu thương, hiệp thông, hiệp nhất với mọi
người là đối thoại, chúng ta rất cần ơn Chúa, vì không ơn Chúa, chúng ta sẽ không
biết đối thoại thế nào như Đức Ái đòi hỏi, đối thoại làm sao cho sứ vụ của người
Kitô hữu được thực hiện tốt đẹp nnhư ý Chúa muốn.
Xin
Chúa thương cho mỗi người chúng ta ơn phân định để biết và thực thi sứ vụ được
trao phó: chứng tá của Tin Mừng Tình Yêu giữa thế giới hôm nay.
Jorathe
Nắng Tím
