Tưởng nhớ Nghệ Sĩ Chí Tài
Làm
người thì ai cũng phải chết, bởi đó là sự thật nghiệt ngã của định mệnh, mà không
ai tránh khỏi, dù “tiền rừng
bạc bể”, quyền lực thống trị
địa cầu, và ảnh hưởng bao trùm thế giới.
Khác
với mọi loài thụ tạo, con người là “thụ
tạo duy nhất biết mình sẽ chết”,
nên ai cũng sợ, và cái làm sợ hơn cả chính là không biết mình sẽ phải chết thế
nào, chết ra sao.
Tôi
sẽ chết bệnh hay chết vì tai nạn? Chết bất đắc kỳ tử hay chết dần chết mòn? Chết
ở nhà, bệnh viện hay ngoài đường phố, rừng rú, ruộng đồng? Chết ấm áp bên người
thân hay một mình lạnh lẽo? Chết thanh thản hay quằn quại, co quắp? Chết toàn
thây hay tan tành thân xác? Chết nhẹ nhàng hay vất vả, khó khăn? Chết bình an
hay tang thương, tức tưởi?
Những
vấn nạn không bao giờ có giải đáp trên đến một lúc sẽ đặt tôi trước một vấn nạn
mới, không cùng phạm trù, đó là : Tôi sẽ có một cái cái chết đẹp hay xấu,
một cái chết như hạt lúa bị chôn xuống đất, thối rữa đi để sinh ra nhiều bông hạt,
hay cái chết hoàn toàn bị hủy hoại, tiêu tan, không để lại dấu vết của một đời
có mặt và dấu hiệu của một sự sống mới?
Sở
dĩ câu hỏi mới bật ra trong tâm trí, vì khi đã đi hết con dường luận lý của nỗi
sợ chết, tôi khám phá ra mình hoàn toàn bất lực, vì không thể biết trước cách
thế mình sẽ phải chết, trừ một khả thể trong tầm tay của hiện tại đang sống, đó
là được phép chuẩn bị cho mình một cái chết đẹp ở tương lai.
Chuẩn
bị một cái chết đẹp như cái chết của mẹ Têrêsa Calcutta, là Bạn của những người
nghèo “không còn có thể nghèo
hơn” sống một cái chết được
triển hạn bên những đống rác thành phố, trong khu ổ chuột, và là Chị của những
người sắp chết bị lây lất bỏ rơi bên vệ đường Ấn Độ ; hoặc như cha Maximilien
Kolbe, chứng nhân của chân lý : “Không có tình yêu nào cao cả hơn là tình yêu của người đã hy
sinh tính mạng vì bạn hữu của mình”
(Ga 15,13), khi tình nguyện chết thay cho Franciszek Gajowniczek, người bạn tù
còn vợ dại, con thơ trong trại tập trung Đức Quốc Xã ở Auschwitz ngày 14.08.1941 ; và gần chúng ta nhất là
nghệ sĩ tài hoa Chí Tài mà cái chết của anh đang làm thổn thức hàng triệu con
tim trong những ngày này.
Mười
ba giờ ngày 09.12.2020, người ta phát hiện anh nằm bất động ở cầu thang lầu 7
chung cư, nơi anh ở, và ngay lập tức, tin anh đột qụy đã làm “se dạ thắt lòng” nhiều người Việt khắp năm châu :
Chí Tài đã bỏ dở cuộc chơi, ra đi không một lời trăn trối…
Sáng
nay thân xác anh đã về lại Mỹ trong đau đớn, nghẹn ngào của người vợ yêu dấu, và
thương tiếc, xót xa của gia đình, bạn hữu nghệ sĩ, và vô số người ái mộ, trong đó,
có tôi, người mang ơn, mắc nợ anh, vì anh đã cho tôi những tiếng cười vui tươi, sảng khoái, nhờ tấm lòng “nghệ sĩ vì người khác”, và tài năng đem lại niềm vui
cho mọi người của anh.
Tuy anh chết cô đơn, dù người thương anh, qúy
anh, say mê, thần tượng anh thì vô vàn,
vô số ; tuy anh chết co quắp, lạnh lẽo ngoài cầu thang, dù ở đâu anh cũng
có nhà cao cửa rộng ; tuy anh chết vì không được cấp cứu kịp thời, dù tiền
bạc anh không thiếu để được chăm sóc ở bệnh viện hiện đại, và bởi các bác sĩ nổi
tiếng, nhiều kinh nghiệm. Tắt một lời, nếu nhìn cách anh chết thì qủa thực anh đã không thiếu gì khi sống, nhưng giờ chết, anh
thiếu mọi sự.
Nhưng
dù thiếu nhiều thứ, nhiều sự, nhiều người ở giờ ra đi, nhưng anh sở hữu một kho
tàng qúy giá, một vinh dự tuyệt vời và vĩ đại, kho báu mà tất cả những cái anh
thiếu cộng lại cũng không thể đánh đổi, vinh dự mà cho dù người quyền thế nhất
thiên hạ, giầu có nhất trần gian cũng không thể chiếm hữu. Kho báu ấy là cái chết
đẹp, vinh dự ấy là tấm lòng của người nghệ sĩ suốt đời phục vụ tha nhân.
Anh
có cái chết đẹp, vì anh đã có cuộc sống đẹp, anh đã chết đẹp, vì anh đã sống đẹp,
bởi lẽ tự nhiên, và thường tình là “nếu
muốn chết đẹp, phải biết sống đẹp”.
Cái
chết của anh đẹp, không phải vì anh Hoài Linh, chị Việt Hương đã tổ chức đám
tang chu đáo, trang nghiêm, hoành tráng, cũng không phải vì anh giầu, anh hát
hay, đàn giỏi, diễn hài tinh tế, duyên dáng, nhưng cái chết của anh đẹp, tuyệt đẹp,
vì anh được chết trong trái tim của rất nhiều người, được tiếp tục sống trong tình
yêu đang thổn thức thương nhớ của nhiều người, và tên anh được không biết bao
nhiêu bờ môi đang ngậm ngùi, run rẩy réo gọi, vì bồi hồi luyến tiếc.
Cái
chết của anh đẹp, vì con người anh đã được chôn trong tim người khác, mà được
chôn trong tim ai, chính là được tiếp tục sống trong cuộc đời với họ, nhờ được ở
trong sự sống là trái tim mang tình yêu không bao giờ chết, chẳng bao giờ bị hủy
hoạu, tan biến.
Cái
chết của anh đẹp, vì anh không chết, nhưng sống mãi trong tình yêu, vì tình yêu
làm cho sống và sống mãi, bởi tình yêu thì bất tử, bất diệt, có sức “cải tử hoàn sinh”.
Vì
thế, cái chết đẹp hoàn toàn khác những cái chết không đẹp khi không chỉ thân xác,
mà cả cuộc đời đã sống sẽ đơn giản và mau chóng được chôn trong lòng đất, hoặc đốt
thành tro để không còn được “tiếp
tục sống” trong tiếc nhớ,
ngưỡng mộ, biết ơn của tình yêu trong trái tim phục sinh của người khác.
Qủa
thực, để có được cái chết đẹp hôm nay, anh Chí Tài ơi, anh đã tận tụy, miệt mài
xây dựng một đời sống rất đẹp, khi quên mình sống cho bạn hữu ; khi dẹp bỏ
“cái tôi” kiêu căng, tham vọng, háo danh,
háo thắng, đấu đá, kèn cựa ; khi ghìm mình, ép mình chịu đựng những “thái qúa ,bất cập” của đàn em, đàn anh, bạn bè, người
cộng tác ; khi dằn lòng, đè nén bản thân để giữ gìn hoà khí, bảo vệ tình
thân, tình nghiã.
Đọc
và nghe những chia sẻ của bạn hữu và những người quen biết anh, tôi nhận ra ở
anh con người dám sống quên mình, xóa mình vì người khác.
Có
quên mình sống vì người khác, khi tận tình giúp đỡ những người em mới vào nghề
còn ngỡ ngàng, lo lắng, anh mới có được cái chết đẹp từ những tình cảm thương
nhớ của các em trong nghề ; có bỏ mình sống cho người khác, khi kín đáo
chia sẻ vật chất và nâng đỡ tinh thần những nghệ sĩ đàn anh già nua, bệnh tật,
không còn làm ra tiền để nuôi thân, anh mới có được cái chết đẹp từ ân tình sâu
sa của các vị tiền bối, đàn anh đàn chị ;
có hết tình hết mình vì tha nhân, anh mới có được cái chết đẹp, khi khắp nơi từ miền trung bão lụt, nơi anh vừa lặn lội thăm
viếng, làm từ thiện, đến những thành phố xa xôi Cali, Paris, Munich và nhiều nơi
trên thế giới, ở đó những người đã được anh cho cười thoải mái, cười sảng khoái,
cười “nặc nẽo, sặc sụa, đã đời” đang tỏ lòng biết ơn, tiếc nuối
bằng cầu nguyện cho linh hồn anh được trường sinh bất tử trong tình yêu của Thiên
Chúa và của mọi người.
Cám
ơn anh Chí Tài !
Với
tôi, anh là người đẹp, con người rất đẹp, vì anh đã sống đẹp với mọi người, và
chết đẹp trong trái tim mọi người, bởi có sống đẹp, anh mới được chết đẹp như
những gì rất đẹp đang diễn ra mấy hôm nay quanh đám tang anh, và tôi nghĩ, chị
Kỳ Duyên đã có nhận xét chính xác về anh, khi chị chia sẻ : “Anh Chí Tài là người nghệ sĩ duy
nhất không có anti-fan”, vì
“Anh dễ thương, hiền hoà, lành
tính. Anh đa tài : đàn hay, hát giỏi, tấu hài, diễn xuất, sáng tác… cái gì
anh cũng làm được và làm rất tốt. Nhưng cái em sẽ nhớ nhất về anh là dù trên sân
khấu hay ngoài đời, bao giờ anh cũng sẵn sàng nâng đỡ người bên cạnh…” (trích Tuổi Trẻ 9.12.2020).
Cùng
với mọi người đang chôn anh trong trái tim, mai táng anh trong tình thân, tình
bạn, tôi tạm biệt anh, linh hồn Giuse Nguyễn Chí Tài và hẹn gặp lại anh trên
Thiên Đàng, ở đó, anh sẽ còn hát hay, đàn giỏi, tấu hài, diễn xuất tuyệt vời hơn
nữa, vì khán giả sẽ là Ba Ngôi Thiên Chúa, cùng triều thần thiên quốc, thần thánh
trên trời, và vô số người thân, bạn hữu, fan mến mộ, yêu qúy anh.
Jorathe
Nắng Tím