MÙA CHAY

Mùa Chay bắt đầu với thứ tư lễ tro biểu hiện tinh thần sám hối, trở về : sám hối lỗi lầm xưa, và trở về với Thiên Chúa là Cha khoan dung, nhân hậu. Mùa Chay còn là thời điểm Đức Giêsu mời gọi mỗi người cùng Vượt Qua với Ngài : vượt qua cám dỗ để lớn lên trong ân sủng, vượt qua sự chết để được sống lại với Ngài trong ngày Phục Sinh vinh hiển.

Trong suốt mùa chay, chúng ta đi với Đức Giêsu trên hành trình sám hối, trở về, và với Đức Giêsu, chúng ta vào sa mạc để chiến đấu với cám dỗ, lên núi để chiêm ngưỡng Chúa biến hình, theo Chúa đến giếng Giacóp trò chuyện với người phụ nữ Samaria, tận mắt thấy người mù từ lúc mới sinh được Chúa cho sáng mắt và bỡ ngỡ, kinh ngạc khi Chúa gọi Ladarô, bạn của Ngài từ cõi chết sống lại, để qua những dấu chỉ và phép lạ, chúng ta nhận biết Ngài là Đấng Thiên Chúa sai đến. Đặc biệt trên đường vào thành thánh Giêrusalem khi đám đông lấy lá và áo choàng lót bước chân Ngài, và với Ngài trên đường Thánh Giá, chúng ta sẽ không còn nghi ngờ sứ mệnh Cứu Thế của Ngài, và cùng với Ngài chúng ta được chết và sống lại với Ngài.

Mùa Chay như thế chính là con đường từ bỏ những gì làm chúng ta xa Thiên Chúa, và gắn bó với những gì đem chúng ta lại gần Chúa hơn, trong tình yêu và ánh sáng cứu độ của Ngài.

Là con đường sám hối, Mùa Chay kêu gọi chúng ta nhìn lại mình, nhìn lại những thiếu sót, lỗi lầm của mình, nhưng việc nhìn lại không đơn thuần chỉ là nhìn lại rồi thôi, nhìn lại rồi để đó, hay nhìn lại để thất vọng, tuyệt vọng, nhưng nhìn lại để lên đường trở về với ơn tha thứ, trở về với nguồn tình yêu, trở về trong vòng tay Cha giầu lòng thương xót.

Sau đây là những lý do thúc bách chúng ta sám hối, trở về :

1.   Sám hối trở về để thoát cơn thịnh nộ của Thiên Chúa :

Ngôn sứ Giôen đã năn nỉ dân sám hối trở về với Đức Chúa, để mong được Đức Chúa rút lại hình phạt sắp đổ xuống trên dân :

Đây là sấm ngôn của Đức Chúa : “Nhưng ngay cả lúc này, các ngươi hãy hết lòng trở về với Ta, hãy ăn chay, khóc lóc, và thống thiết than van. Đừng xé áo, nhưng hãy xé lòng. Hãy trở về cùng Đức Chúa là Thiên Chúa của anh em, bởi vì Người từ bi và nhân hậu, chậm giận và giầu tình thương. Người hối tiếc vì đã giáng họa. Biết đâu Người chẳng nghĩ lại và hối tiếc” (Ge 2,12-14).

Và ngay cả không phạm tội, chúng ta cũng được kêu gọi trở về, vì cuộc đời người Kitô hữu hệ tại ở việc liên lỉ trở về với Đức Giêsu bằng từ bỏ lối sống thế gian không phù hợp với đòi hỏi của Tin Mừng. Chính cuộc trở về không ngơi nghỉ này là sứ mệnh phải chu toàn của người môn đệ Đức Giêsu, bởi trở về với Ngài là ơn gọi của người tin yêu và có Đức Giêsu trong cuộc đời.

2.   Sám hối, trở về để Giao Hoà :

Hành trình mùa chay, cũng là hành trình của người đi theo Đức Giêsu là hành trình trở về Hòa Giải : hoà giải với Thiên Chúa, hoà giải với anh em, hoà giải với chính mình.

Nhưng để hoà giải được với anh em, và với bản thân, trước hết và trên hết, chúng ta phải hoà giải với Thiên Chúa, như thánh Phaolô đã tha thiết kêu gọi, bởi không hoà giải với Thiên Chúa, không có ơn hoà giải của Ngài, chúng ta không hoà giải được với ai, cũng không hoà giải được với chính mình, vì chỉ một mình Chúa mới bảo đảm và gìn giữ hồng ân Hoà Giải, như hoa trái của lòng sám hối, trở về :

“Thật vậy, trong Đức Kitô, Thiên Chúa đã cho thế gian được hoà giải với Người. Người không còn chấp tội nhân loại nữa… Chúng tôi nài xin anh em hãy làm hoà với Thiên Chúa ...” (2 Cr 5, 19 -20).  

Và để hoà giải một cách thiết thực, Tin Mừng đề nghị chúng ta :

a.   Cầu nguyện để hoà giải với Thiên Chúa :

Cầu nguyện với lòng khiêm tốn, chân thành, và “đừng làm như bọn đạo đức giả”, thích phô trương, khoe khoang khi cầu nguyện (x.Mt 6,5), nhưng “khi cầu nguyện, hãy vào phòng, đóng cửa lại, và cầu nguyện cùng Cha của anh, Đấng hiện diện nơi kín đáo…” (Mt 6, 6).

b.   Chia sẻ, bố thí để hoà giải với anh em :

Chia sẻ với tha nhân, bố thí, giúp đỡ người thiếu thốn là “làm việc lành phúc đức”, nhưng khi làm việc lành này, “anh em phải coi chừng, chớ có phô trương cho thiên hạ thấy. Bằng không, anh em chẳng được Cha của anh em, Đấng ngự trên trời, ban thưởng” (Mt 6,1), nhưng “khi bố thí, đừng cho tay trái biết việc tay phải làm, để việc anh bố thí được kín đáo. Và Cha của anh, Đấng thấu suốt những gì kín đáo, sẽ trả lại cho anh” (Mt 6,4).   

c.    Ăn chay để hoà giải với chính mình :

Ăn chay là trở về với mình, trở lại lòng mình, để thấy mình rõ hơn, nhận ra mình chính xác hơn, hầu tìm lại bình an, thư thái, hạnh phúc cho tâm hồn.

Rất nhiều người “mất ăn mất ngủ”, lo lắng, bồn chồn, sầu khổ, thất vọng không vì thiếu ăn, thiếu mặc, hay cơ hàn, khốn khổ, cho bằng vì không làm hoà được với chính mình, “cái tôi” không làm hoà được với “cái mình”, “cái tôi” không nhất trí, hoà thuận được với “cái ta”. Và cái khổ, cái khó là khi đối kháng ở ngay tâm hồn, đối nghịch ở ngay nội tâm, đối chọi có ngay trong lòng, thì ai có thể hoà giải, giải hoà, nếu không phải là chính bản thân.

Vì thế, ăn chay không chỉ là chuyện không ăn thịt, hay không ăn nhiều bữa, nhưng chính yếu là từ bỏ những gì làm cho “cái tôi” hư hỏng, những gì làm “cái tôi” không còn quy hướng về Chân Thiện Mỹ, những gì làm “cái tôi” không còn biết yêu thương, chia sẻ, phục vụ tha nhân, những gì làm “cái tôi” ngạo mạn chống lại Thiên Chúa như những tính hư tật xấu : kiêu căng, ích kỷ, tham lam, ganh ghét, nhỏ mọn, lười biếng, hưởng thụ…

Tóm lại, ăn chay chính là tu thân, sửa mình, từ bỏ tính hư, tập tành nhân đức. Cũng như cầu nguyện và bố thí, Đức Giêsu căn dặn chúng ta phải kín đáo khi ăn chay, và “chớ làm bộ thiểu não như bọn đạo đức giả : chúng làm cho ra vẻ thiểu não, để thiên hạ thấy là chúng ăn chay” (Mt 6,16), vì Thiên Chúa, “Đấng hiện diện nơi kín đáo… thấu suốt những gì kín đáo” sẽ rộng lòng  yêu thương, chúc phúc (x. Mt 6, 18).

3.   Sám hối, trở về để đón nhận Nước Trời :   

Tất cả sứ điệp của Tin Mừng đều tập trung ở lời kêu gọi sám hối, trở về để được đón nhận Nước Thiên Chúa.

Đức Giêsu đã không ngừng chỉ cho môn đệ Ngài và tất cả những ai tin theo Ngài một lối sống mới đặt trên lời mời gọi và lệnh truyền của Thiên Chúa, chứ không đặt trên bản thân mình và những gì thuộc xã hội trần gian, và Thiên Chúa mới thực là Gia Nghiệp, Cùng Đích ; Nước Trời mới là chốn ước mong trở về, như tác giả  Thánh Vịnh 50 đã cảm tác :

“Lậy Chúa Trời, xin tạo cho con một tấm lòng trong trắng, đổi mới tâm hồn cho con nên chung thủy. Xin đừng nỡ đuổi con không cho gần Nhan Thánh, đừng cất khỏi lòng con Thần Khí thánh của Ngài. Xin ban lại cho con  niềm vui vì được Ngài cứu độ, và lấy tinh thần qủang đại đỡ nâng con” (Tv 50,12-14).

Vâng, Mùa Chay là thời kỳ thuận tiện, là thời gian thuận lợi, là thời điểm Thiên Chúa chọn để tỏ lòng thương xót chúng ta là dân Ngài.

Cũng như đám đông ngày xưa đã kéo đến gặp Gioan Tẩy Giả bên bờ sông Giôđan “xin chịu phép rửa tỏ lòng sám hối để được ơn tha tội” (Lc 3,3), chúng ta cũng khiêm tốn xin Chúa thương xót tha thứ, bằng sống tinh thần sám hối, trở về với Thiên Chúa là Cha vô cùng quyền năng và bao dung, nhân hậu, để với ơn Hoà Giải của Ngài, chúng ta được hoà giải với mình và với anh em.

Jorathe Nắng Tím